Noże tokarskie jak sama nazwa wskazuje mają zastosowanie przy tokarkach, które zajmują się skrawaniem. Noże tokarskie mają tylko jedno ostrze i za jego pomocą możemy dokonać toczenia zewnętrznego i wewnętrznego. Formowane tworzywo zazwyczaj ma kształt walca albo innej bryły obrotowej i dzięki nożom tokarskim możliwe jest uformowanie go w inny kształt. Poza toczeniem za ich pomocą można wykonać przecinanie, wcinanie, gwintowanie oraz rowkowanie. Tokarki są dosyć popularnym urządzeniem do wytwarzania gwintów. Jak wygląda nóż tokarski i jakie mamy jego typy? Jakich jeszcze narzędzi użyjemy do wytwarzania gwintów?
Jak zbudowany jest nóż tokarski?
Nóż tokarski zbudowany jest z dwóch elementów – roboczego i chwytowego. Część chwytowa montowana jest wprost w tokarce, część robocza dla odmiany zawiera kilka innych fragmentów i to za jej pomocą nóż może skrawać. Składa się na nią powierzchnia natarcia i przyłożenia, krawędź skrawająca, ostrze a także naroże. Wszystkie części pełnią inną funkcję i wystarczy, że zabraknie jednej z nich i nóż będzie bezużyteczny. Noże tokarskie wykonane bywają ze stali szybkotnącej i użytkowane w takim przypadku będą do obróbki stali, staliwa, żeliwa i miękkiego mosiądzu. Drugi surowiec wykonania to płytki zrobione z węglików spiekanych, dzieli się je jeszcze na rodzaj S i H i obydwa będą używane przy innych materiałach.
Na jakie kategorie można podzielić noże tokarskie?
Noże tokarskie klasyfikować można uwzględniając różne kryteria. Przeważnie spotkać można się z podziałem według metody obróbki. Wtedy wyodrębniamy noże punktowe, kształtowe i obwiedniowe. Te pierwsze dotykają się z kształtowanym tworzywem punktowo, czyli jedynie czubkiem ostrza. Noże kształtowe będą kształtowały tworzywo krawędzią ostrza, a noże obwiedniowe charakteryzują się obrabianiem poprzez przetaczanie się przez powierzchnię.
Inną metodą na grupowanie noży tokarskich będzie ze względu na ich konstrukcję.
Wyróżnimy wtedy noże tokarskie jednolite, składane, noże z płytką lutowaną oraz noże oprawkowe. Noże jednolite będą wykonane z jednego typu surowca i najczęściej jest to stal, składane dla odmiany będą posiadały zamienne płytki z węglików spiekanych. Noże mające płytkę lutowaną przeznaczone są do toczenia wzdłużnego, zewnętrznego a także wewnętrznego, ale także do przecinania i planowania. Noże oprawkowe dla odmiany tworzą nowe noże tokarskie, które mają niepospolite formy – promieniowe, przezieraki, wytaczaki oraz zdzieraki.
Za pomocą jakich narzędzi najlepiej obrabiać gwinty?
Gwinty można robić za pomocą kilku różnych technik. Rozróżnić możemy obróbkę za pomocą walcowania, frezowania, szlifowania, nacinania gwintownikiem, nożami stycznymi wagnera albo nacinania na tokarce.
Dostępne na rynku noże styczne wagnera są bardzo profesjonalnym oraz skomplikowanym narzędziem, mimo to przy wykorzystaniu ich proces obróbki przebiega bardzo szybko.
Jednymi z prostszych technik będzie nacinanie na gwintowniku i nacinanie gwintu narzynką. Zazwyczaj będą one też używane w przydomowych warsztatach jeśli tylko mamy właściwe sprzęty. Powinniśmy także pamiętać, że na gwintowniku obrobimy tylko gwinty wewnętrzne, a za pomocą narzynki gwinty zewnętrzne.
Źródło: Szlifmet – noże wagnera